Missie en visie

Eén van de bekendste verhalen over het (gewapend) verzet in relatie tot deze regio en de knokploeg Vlaardingen/Westland zijn drie gebeurtenissen. Allereerst de arrestatie van Oom Piet en enkele van zijn naaste medewerkers eind april 1945. Deze gebeurtenis leidde onder meer tot de dood ‘Kees’ (Cornelis Dirk van Beijeren) en een spectaculaire bevrijdingsactie van Oom Piet samen met een groep gevangenen uit het bekende Oranje Hotel op 6 mei in de ochtend.

De tweede gebeurtenis handelt over de arrestatie van een NSB-er uit Maassluis, waarbij de betreffende persoon (Lein Francke) om het leven kwam. Deze trieste voorval is met name bekend geworden door het boek De Afrekening van Maarten van Buuren, wat leidde tot stevige discussies tussen de auteur, Jan Doelman (een zoon van ‘Oom Piet’) en leden van het voormalige verzet.

De derde en laatste gebeurtenis, die minder bekend is, maar wel van groot belang, betreft de arrestatie van ‘Bertus’ (Leendert Valstar), één van de vijf kopstukken van de LKP. Hij ging over de knokploegen van de LO/LKP in het westen van het land. In mei 1944 werd hij vanwege een ‘hoge nood situatie’, na een wilde achtervolging, gearresteerd. Later op het politiebureau herkenden enkele agenten van de (politieke) politie van Delft ‘Bertus’ als de leider van de overal op het politiebureau enkele maanden eerder van hetzelfde jaar. Vervolgens kwam alles in een stroomversnelling en belandde Bertus in kamp Vught, waar hij begin september 1944 werd vermoord door een executiepeloton in het kamp, dat grotendeels bestond uit leden van de SS.

Toch zijn bovenstaande gebeurtenissen slechts enkele van de vele ingrijpende gebeurtenissen en situaties, waarmee het (gewapend) verzet moest ‘dealen’, maar ook adequaat diende te improviseren en soms vliegensvlug moest handelen. Veel van deze onbekende, bijzondere en soms moeilijke of pijnlijke gebeurtenissen en situaties zijn onbekend gebleven.
Want wie weet nog welke Westlander KP-commandant van Amsterdam was en later benoemd werd tot provinciaal commandant van de Binnenlandse Strijdkrachten in Noord-Holland? Of wie uit De Lier door de SD werd gearresteerd, terwijl hij verbleef op het contactadres van ‘Bertus’ in Rijswijk en van wie nooit meer iets werd vernomen?

Maar ook de vraag: ‘Wie waren de vrouwelijke verzetsstrijders van de knokploeg Westland die actief meededen aan overvallen op distributiekantoren, zoals in Doesburg, of door de SD werden gearresteerd en gevangengezet? Of, welke kerkelijke leiders in het Westland en omgeving hebben zich actief ingezet voor de mensen die moesten onderduiken?

Een ander belangrijk aspect is dat het Westland tijdens de bezetting al vroeg functioneerde als bakermat voor het (gewapend) verzet, waar het dorp Maasland fungeerde als regionale basis. Dit mede vanwege het ontstaan van de knokploeg Westland en haar groeiende betrokkenheid, inzet en hulp aan onderduikers, onder wie Joodse landgenoten.

Maar ook door het verspreiden van illegale lectuur, haar steun aan de LO (de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers), het begeleiden en het ondersteunen van een groot aantal knokploegen in zowel Zuid-Holland als daarbuiten, alsmede het initiëren van een groot aantal kraken ten behoeve van haar (ondergedoken) landgenoten. Soms deed ze ook mee aan bevrijdingsacties en, wanneer het niet anders kon, het liquideren van gevaarlijke informanten (V-mannen en – vrouwen), politieagenten en leden van de Duitse geheime inlichtingen- en spionagedienst, de SD.

Kortom, wie maakten deel uit van deze kleine groep mensen en wie stelden hun leven in de waagschaal voor God, Oranje, het Vaderland en hun medemens?